Mae Hugh Morgan yn ystyried priodi…

Saif Mwntseison ar arfordir Cymru ac ym mlynyddoedd olaf y bedwaredd ganrif ar bymtheg Hugh Morgan yw Meistr y pentref a’i brif gyflogwr. Mae ei weithdy hwyliau, sy’n cael ei redeg gan Ivor Parry ac yn rhoi bywoliaeth i lawer o’r teuluoedd lleol, yn rhan bwysig o fywyd y pentref. Un o weithwyr y gweithdy yw Gwladys Price – “a girl of eighteen, slim, tall, and of unusual beauty”.

Ganed Anne Adeliza Evans, 1836-1908, yn Sir Gaerfyrddin. Daeth yn Anne Adeliza Beynon Puddicombe wedi iddi briodi ond fe ysgrifennodd dan y ffug-enw Allen Raine.

Ysgrifennodd ei nofel gyntaf, Ynysoer, yn Gymraeg ac fe’i gwobrwyd yn gydradd gyntaf yn Eisteddfod Genedlaethol Caernarfon 1894, cyfieithwyd i’r Saesneg ac fe’i gyhoeddwyd yn 1909 fel Where Billows Roll. Ar ôl cyhoeddi A Welsh Singer yn 1896 ysgrifennodd amryw o nofelau wedi eu lleoli yn ardaloedd arfordirol Siroedd Caerfyrddin a Cheredigion, roedd rhain yn darlunio’r gymdeithas oedd hi yn ei adnabod ac yn byw ynddo: Torn Sails, 1898; By Berwen Banks, 1899; Garthowen, 1900; Queen of the Rushes, 1906.

Gwerthwyd dros ddwy filiwn o lyfrau Allen Raine ac fe wnaed ffilmiau o dri ohonynt – Torn Sails, A Welsh Singer, By Berwen Banks. Credir fod y dair ffilm wedi eu colli.